รู้ไหมมีการบริหารระบบการทรงตัว สำหรับผู้ป่วยโรคเวียนศีรษะและโรคหินปูนในหูชั้นในหลุด ด้วยน้าาา......

 อาการเวียนศีรษะ เสียการทรงตัว ส่วนหนึ่งมีสาเหตุมาจากโรคของหูชั้นใน และความผิดปกติของระบบประสาทการทรงตัวและสมอง

 การรักษาขึ้นกับการวินิจฉัยโรค มักประกอบด้วยการใช้ยาลดอาการเวียนศีรษะตามคำแนะนำของแพทย์ และการบริหารระบบการทรงตัว

 ขั้นตอนการบริหาร ระบบการทรงตัว

 เตรียมสถานที่ฝึกการบริหารที่กว้างขวาง ปลอดภัย ไม่มีสิ่งกีดขวางและมีแสงสว่างเพียงพอ

 ควรมีบุคคลอื่นอยู่ใกล้ๆหรือคอยช่วยเหลือ เมื่อเริ่มฝึกเพื่อป้องกันการพลัดตกหกล้ม

 เริ่มฝึกการบริหารตามขั้นตอน 2-3 ครั้งต่อวัน นานครั้งละ 15-30 นาที เริ่มจากท่าง่ายไปยาก จากนั้นค่อยๆฝึกมากขึ้น ในช่วงแรก อาจมีอาการเวียนศีรษะเกิดขึ้นบ้างเป็นปกติ โดยอาจเกิดนานเป็นสัปดาห์ หรือหลายเดือน แต่อาการเช่นนี้จะลดลงเรื่อยๆ พร้อมกับการทรงตัวที่ดีขึ้นตามลำดับ

 ขั้นตอนที่ 1 การบริหารศีรษะ

- ท่าที่ 1 : หันซ้าย/หันขวา

หันศีรษะจากด้านหนึ่งไปอีกด้านหนึ่ง สลับไปมาเริ่มต้นทำช้าๆแล้วค่อยๆเร็วขึ้นตามลำดับ (ทำติดต่อกันอย่างน้อย 5-10 ครั้ง)

- ถ้าที่ 2 : ก้ม/เงย

ก้มศีรษะไปด้านหน้าแล้วค่อยๆเงยขึ้นจนตั้งตรง แล้วแหงนต่อไปด้านหลังเริ่มต้นทำช้าๆแล้วค่อยๆเร็วขึ้นตามลำดับ(ทำติดต่อกันอย่างน้อย 5-10 ครั้ง)

 การบริหารศีรษะร่วมกับสายตาด้วยการมองภาพนิ่ง

- ท่าที่ 1 : มองภาพนิ่ง

มองภาพหรือวัตถุที่อยู่บนกำแพงหรือโต๊ะในระยะห่าง 3-4 ฟุต

- ท่าที่ 2 : หันซ้าย/ขวา มองภาพนิ่ง

ในขณะที่มองภาพหรือวัตถุในท่าที่ 1 ให้หันศีรษะจากด้านซ้ายไปด้านขวา แล้วหันกลับไปทางซ้าย สลับไปมาโดยที่ตายังจ้องมองภาพหรือวัตถุเดิมตลอด(ทำติดต่อกันอย่างน้อย 5-10 ครั้ง)

- ท่าที่ 3 : ก้ม/เงยหน้า มองภาพนิ่ง

ในขณะที่มองภาพหรือวัตถุในท่าที่ 1 ให้ก้มแล้วเงยศีรษะขึ้นลง โดยที่ตายังจ้องมองภาพหรือวัตถุเดิมตลอดเวลา เริ่มต้นทำช้าๆแล้วค่อยๆทำเร็วขึ้น(ทำติดต่อกันอย่างน้อย 5-10 ครั้ง)

 ขั้นตอนที่ 3 การบริหารศีรษะร่วมกับสายตา ด้วยการมองภาพเคลื่อนไหว

- ท่าที่ 1 : มองภาพระยะห่าง 1 ช่วงแขน

ถือรูปภาพหรือสิ่งของไว้ข้างหน้าให้ห่างจากตาประมาณ 1 ช่วงแขน

- ท่าที่ 2 : มองภาพที่เคลื่อนจากซ้ายไปขวา

เคลื่อนรูปภาพจากซ้ายไปขวา ในขณะเดียวกันหันศีรษะจากขวาไปซ้าย โดยที่ตายังจ้องมองรูปภาพตลอดเวลา(ทำติดต่อกันอย่างน้อย 5-10 ครั้ง)

- ท่าที่ 3 : มองภาพที่เคลื่อนจากบนลงล่าง

เคลื่อนรูปภาพจากบนลงล่าง ในขณะเดียวกันเงยแล้วก้มศีรษะขึ้นลง โดยที่ตายังจ้องรูปภาพตลอดเวลา(ทำติดต่อกันอย่างน้อย 5-10 ครั้ง)

 ขั้นตอนที่ 4 การบริหารการทรงตัวในท่ายืน

- ท่าที่ 1 : นั่ง/ยืน

เปลี่ยนจากท่านั่งเป็นท่ายืน เริ่มทำท่าอย่างช้าๆ แล้วทำให้เร็วขึ้น 20 ครั้ง หลังจากนั้นให้หลับตาแล้วเปลี่ยนท่านั่งเป็นท่ายืน 20 ครั้ง

- ท่าที่ 2 : ยืนตรง

ยืนตัวตรง เท้าชิด กอดอก

- ท่าที่ 3 : ยืนตรง หันซ้าย/ขวา

ในขณะที่ยืนท่าที่ 2 ให้หันศีรษะจากซ้ายไปขวา สลับไปมาค่อยๆทำ ทำช้าๆแล้วเร็วขึ้นตามลำดับ(ทำติดต่อกันอย่างน้อย 5-10 ครั้ง)

- ท่าที่ 4 : ยืนตรง ก้ม/เงย

ในขณะที่ยืนท่าที่ 2 ให้ก้มและเงยศีรษะขึ้นลง ค่อยๆทำช้าๆ แล้วเร็วขึ้นตามลำดับ(ทำติดต่อกันอย่างน้อย 5-10 ครั้ง)

 ขั้นตอนที่ 5 การบริหารการทรงตัวในท่าเดิน

- ท่าที่ 1 : เดินลืมตา/หลับตา

เดินจากผนังของห้องด้านหนึ่งไปอีกด้านหนึ่งขณะลืมตา 10 ครั้ง หลังจากนั้นให้หลับตาแล้วเดินจากผนังห้องด้านหนึ่งไปอีกด้านหนึ่งทั้งหมด 10 ครั้ง

- ท่าที่ 2 : เดินต่อเท้า

เดินต่อเท้าโดยให้ส้นเท้าหน้าชิดปลายเท้าหลังต่อกันเป็นเส้นตรง จากผนังห้องด้านหนึ่งไปอีกด้านหนึ่ง 10 ครั้ง จากนั้นเมื่อทำได้ดีแล้ว ควรฝึกหลับตาเดินต่อเท้า(ควรมีผู้ช่วยเหลือดูแลอยู่ใกล้ๆเพื่อป้องกันการหกล้ม)

 การบริหารแบบบรันท์-ดารอฟฟ์(Brandt-Daroff exercise) สำหรับโรคหินปูนในหูชั้นในหลุด รักษาโดยการหมุนศีรษะให้ตะกอนหินปูนกลับเข้าที่ แต่ในบางรายที่ตะกอนหินปูนกลับเข้าที่ยาก แพทย์อาจพิจารณาเพิ่มการบริหารแบบบรันท์-ดารอฟฟ์ ให้กลับไปทำต่อที่บ้านเพื่อช่วยให้ตะกอนหินปูนหลุดกลับเข้าที่ได้ง่ายขึ้น

 ขั้นตอนการบริหารแบบบรันท์-ดารอฟฟ์

 แนะนำทำกายบริหารวันละ 3 ครั้ง เช้า กลางวัน เย็น ครั้งละ 5 รอบ

1. นั่งห้อยเท้าตรงขอบเตียง

2. ล้มตัวลงนอนตะแคงไปข้างหนึ่งหันศีรษะให้ปลายจมูกชี้ขึ้นบนทำมุม 45 องศากับพื้น อยู่ในท่านี้นาน 30 วินาทีหรือจนกว่าจะหายเวียน

3. ลุกขึ้นนั่งแบบเดียวกับในท่าที่ 1 อยู่ในท่านี้นาน 30 วินาที

4. ล้มตัวลงนอนตะแคงไปอีกข้างหนึ่งหันศีรษะให้ปลายจมูกชี้ขึ้นบนทำมุม 45 องศากับพื้น อยู่ในท่านี้นาน 30 วินาทีหรือจนกว่าจะหายเวียนแล้วกลับมาลุกนั่งในท่าที่ 1 นาน 30 วินาที

เรามาทราบวิธีการบริหารอย่างละเอียด ด้วยการ ดาวน์โหลดเอกสารนี้ ผ่าน QR Code  คร้า